ΠΑΤΑΓΟΝΙΑ - ΝΟΤΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗ (PATAGONIA - SOUTH AMERICA S47'24025 W70'15292)
Η Παταγονία καταλαμβάνει το νοτιότερο τμήμα της Νότιας Αμερικής, στις νότιες περιοχές Αργεντινής και Χιλής. Δυτικά περιλαμβάνει την οροσειρά των Άνδεων, ενώ ανατολικά τα υψίπεδα των Αργεντινών πεδιάδων.
Το όνομα "Παταγονία" προέρχεται από τη λέξη «παταγών» την οποία αρχικά χρησιμοποίησε ο Μαγγελάνος για να περιγράψει τους ιθαγενείς που συνάντησε και θεώρησε ότι είχαν γιγάντιες διαστάσεις. Σήμερα πιστεύεται ότι οι Παταγόνες ήταν Iνδιάνοι Τεουέλτσες, οι οποίοι είχαν μέσο ύψος 1,80μ σε σύγκριση με το μέσο ύψος των 1,55μ των Ισπανών εξερευνητών, εκείνη την εποχή.
Εθνικό Πάρκο Τόρες Ντελ Παινέ - Χιλιανή Παταγονία
Το τμήμα της Παταγονίας που ανήκει στην Αργεντινή περιλαμβάνει τις επαρχίες Νεουκέν, Ρίο Νέγρο, Τσουμπούτ, Σάντα Κρους και Γη του Πυρός, καθώς και νότιες εκτάσεις των επαρχιών του Μπουένος Άιρες, της Μεντόσα και της Λα Πάμπα. Η χιλιανή Παταγονία περιλαμβάνει το νότιο τμήμα της περιφέρειας Λος Λάγος, και το σύνολο της έκτασης του Αϊσέν και Μαγαγιάνες. Τα τμήματα της Ανταρκτικής διεκδικούν σήμερα και οι 2 χώρες. Η συνολική έκταση που καλύπτει η περιοχή της Παταγονίας ανέρχεται σε 1.043.076τετ.χλμ και ο πληθυσμός της σε 2.000.000 κατοίκους, από αυτούς το 1,7 εκατ. διαμένουν στο τμήμα της Αργεντινής, ενώ οι υπόλοιποι 300.000 στη Χιλιανή Παταγονία.
Σπήλαιο Μάρμπλε - Χιλιανή Παταγωνία
Η περιοχή της Παταγονίας στην Αργεντινή αποτελείται στο μεγαλύτερο μέρος της από πεδιάδες με χαμηλή και αραιή βλάστηση, που εκτείνονται σε επίπεδα με απότομες αναβάσεις, ενώ στην περιοχή υπάρχουν συχνά λίμνες. Τα υψηλά ποσοστά βροχόπτωσης στις δυτικές Άνδεις και οι χαμηλές θερμοκρασίες ευνοούν τη διατήρηση των παγετώνων στο νότιο ημισφαίριο μετά την Ανταρκτική. Το κλίμα της Παταγονίας δεν είναι τόσο ακραίο, όσο είχε υποτεθεί από τους πρώτους εξερευνητές, η ανατολική πλευρά είναι πιο θερμή από τη δυτική, ειδικότερα το καλοκαίρι, καθώς η μέση ετήσια θερμοκρασία είναι 11°C. Σημαντικό χαρακτηριστικό στη νότια Παταγονία και τη Γη του Πυρός, σχετικά με την ανθρώπινη υγεία και τη διατήρηση των τοπικών οικοσυστημάτων, είναι η καταστροφή της τρύπας του όζοντος, η οποία είναι έντονη στην Ανταρκτική και επηρεάζει και τις περιοχές αυτές. Ο θάμνος "Calafate" θεωρείται το σύμβολο της Παταγονίας, είναι αειθαλής και οι καρποί τους χρησιμοποιούνται στην παρασκευή της τοπικής χαρακτηριστικής μαρμελάδας. Σύμφωνα με θρύλο της περιοχής, όταν κάποιος φάει από τους καρπούς του, έχει την επιθυμία να ξαναγυρίσει στην Παταγονία. Η χερσόνησος Βαλντές αποτελεί περιοχή ιδιαίτερης φυσικής κληρονομιάς της UNESCO και αποτελεί προστατευόμενη περιοχή.
Στην Παταγονία η έκφραση "Στην Ακρη της Γης" βρίσκει την κυριολεκτική της έννοια!
Η πρώτη ανθρώπινη παρουσία στην περιοχή χρονολογείται αρκετές χιλιάδες χρόνια πριν, καθώς αρχαιολογικά ευρήματα έχουν εκτιμηθεί ότι προέρχονται από το διάστημα 13.000 ως 10.000π.Χ. Οι παγετώνες της περιόδου εκείνης όμως δεν ευνοούσαν τη συστηματική εγκατάσταση των ανθρώπων. Η περιοχή φαίνεται να είναι κατοικημένη συνεχώς από το 10.000 π.Χ. με εναλλασσόμενους πολιτισμούς, για τους οποίους δεν υπάρχουν λεπτομερή στοιχεία. Υπάρχουν αρκετοί χώροι ερευνητικών εκσκαφών, κυρίως σπήλαια, όπως η «Σπηλιά του Μυλόδοντα» στον κόλπο της Ούλτιμα Εσπεράνσα στη νότια χιλιανή Παταγονία, καθώς και η τοποθεσία Τρες Αρόγιος στη Γη του Πυρός. Αντίστοιχα, η «Σπηλιά των Χεριών» στη Σάντα Κρους της Αργεντινής είναι ένα σπήλαιο στη βάση ενός βράχου με τοιχογραφίες εκατοντάδων χεριών, οι οποίες χρονολογούνται από το 8000 π.Χ.
Σπηλειά των χεριών - Σαντα Κρουζ
Οι αυτόχθονες κάτοικοι της περιοχής ήταν Ινδιάνοι Τεουέλτσες, η κοινωνία των οποίων αποδεκατίστηκε γρήγορα μετά την πρώτη επαφή με τους Ευρωπαίους. Στη Γη του Πυρός υπήρχαν οι φυλές Σελκνάμ και Χάους, ενώ στο αρχιπέλαγος νότια της Γης του Πυρός κατοικούσαν οι φυλές Γιάμανα και Καγουέσκαρ. Όλες αυτές οι ομάδες είχαν διαφορετικούς τρόπους διαβίωσης, πολιτισμό και γλώσσα. Γύρω στο 1000 π.Χ. οι γεωργικές φυλές των ινδιάνων Μαπούτσε διέσχισαν τις δυτικές Άνδεις και εξαπλώθηκαν στις ανατολικές πεδιάδες και στο νότο. Σταδιακά κυριάρχησαν στις άλλες φυλές της περιοχής, και σήμερα αποτελούν τον κύριο αυτόχθονα πληθυσμό. Η περιοχή της Παταγονίας γίνεται γνωστή για πρώτη φορά στην Ευρώπη το 1520 από την αποστολή του Φερδινάνδου Μαγγελάνου, ο οποίος αναφέρει τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά της, όπως τον κόλπο Σαν Ματίας και το Ακρωτήριο των 11.000 Παρθένων. Είναι όμως πιθανό οι ακτές να είχαν προσεγγιστεί και από προγενέστερους εξερευνητές, όπως ο Αμέρικο Βεσπούτσι, ο οποίος, σύμφωνα με το ημερολόγιό του ταξίδεψε στις αντίστοιχες περιοχές, αλλά η αποτυχία του να τις καταγράψει με ακρίβεια, αμφισβητεί την αξιοπιστία του.
Λίμνη Πεχόι
Ο πρώτος Ευρωπαίος που θεωρείται ότι διέσχισε την Παταγονία ήταν ο Ροδρίγο ντε Ίσλα, το 1535. Η ανταρσία των μελών της ομάδας του, τον ανάγκασε να σταματήσει πριν τις Άνδεις. Ο Πέδρο ντε Μεντόσα, εθνικός ηγέτης της Αργεντινής, ίδρυσε το Μπουένος Άιρες, αλλά δεν συνέχισε την εξερεύνηση του νότια. Οι Ευρωπαϊοι εδραιώθηκαν στην Παταγονία με ταξίδια το 1764.
Σέρο Τόρε, Χιλή
Μια εξερευνητική αποστολή το 1832 στην οποία συμμετείχε ο Κάρολος Δαρβίνος, μελέτησε τις Παταγονικές ακτές και την ενδοχώρα. Ο Χιλιανός πρόεδρος Μανουέλ Μπούλνες υποστήριξε μία αποστολή στα Στενά του Μαγγελάνου και ίδρυσε το Φουέρτε Μπούλνες το 1843. Το 1848 ο οικισμός μεταφέρθηκε στη σημερινή θέση του Πούντα Αρένας και αποτελεί σήμερα τον παλαιότερο μόνιμο οικισμό στη νότια Παταγονία.
Στα μέσα του 19ου αιώνα, τα νεοϊδρυθέντα κράτη της Αργεντινής και της Χιλής εισήλθαν σε μία φάση επέκτασης προς το νότο, συγκρουόμενα με τους αυτόχθονες πληθυσμούς. Τη δεκαετία του 1870 ξεκίνησε η κατάκτηση της ερήμου απο την κυβέρνηση της Αργεντινής, με στόχο την εξολόθρευση των Ινδιάνων του νότου. Η επεκτατικής εκστρατείας είχε επιτυχία μέχρι το 1885.
Το ακρωτήρι του Εθνικού Πάρκου Τιέρα Ντελ Φουέγκο
Στις αρχές του 20ου αιώνα, τα σύνορα μεταξύ Αργεντινής και Χιλής στην Παταγονία καθορίστηκαν με την περέμβαση εξωτερικών παραγόντων. Από τότε έχουν επέλθει πολλές αλλαγές, ενώ ακόμα υπάρχει μία ζώνη μήκους 50χλμ στον παγετώνα της νότιας Παταγονίας, όπου τα σύνορα δεν είναι καθορισμένα. Μέχρι το 1902, το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής κατοικούταν από Χιλιανούς που ασχολούνταν με την κτηνοτροφία. Με τον καθορισμό των συνόρων, πολλοί απελάθηκαν από την πλευρά της Αργεντινής και ίδρυσαν την Μπαλμασέδα στην τώρα χιλιανή περιφέρεια του Αϊσέν.
Ο παγετώνας Περίτο Μορένο
Οι οικονομικές δραστηριότητες της περιοχής περιλαμβάνουν την εξόρυξη ορυκτών, τη φαλαινοθηρία, την κτηνοτροφία, τη γεωργία, καθώς και εξόρυξη πετρελαίου μετά την ανακάλυψη κοιτασμάτων κοντά στο Κομοδόρο Ριβαδάβια το 1907. Η κτηνοτροφία εισήχθη στην Παταγονία στο τέλος του 19ου αιώνα και ήταν μία βασική πηγή εισοδήματος. Σήμερα, περίπου το μισό από τα 15 εκατ. πρόβατα της Αργεντινής βρίσκονται στην Παταγονία, ενώ το ποσοστό μεγαλώνει καθώς η κτηνοτροφία εκλείπει σταδιακά στο βορρά. Μετά το 1960 ο τουρισμός αποτέλεσε ένα ακόμα σημαντικό βήμα για την οικονομία. Αν και αρχικά η Παταγονία αποτελούσε ένα περιπετειώδη τουριστικό προορισμό, η περιοχή έχει προσελκύσει σημαντικούς αριθμούς τουριστών υψηλού εισοδήματος, κρουαζιερόπλοια που περιπλέουν το Ακρωτήριο Χορν και την Ανταρκτική, καθώς και οργανωμένες εξορμήσεις περιπέτειας και δραστηριοτήτων. Βασικοί τουριστικοί προορισμοί είναι ο παγετώνας Περίτο Μορένο, η χερσόνησος Βαλντές, το εθνικό πάρκο Τόρρες ντελ Πάινε, η περιοχή των λιμνών στην Αργεντινή και η Ουσουάια στη Γη του Πυρός.
